Tekst: Michael Klinkhamer
Fotografie: Chas Gerretsen
Het waargebeurde verhaal van de ‘Apocalypse Now’ Playmate-foto’s
“Wat me nog goed bijstaat is dat die meisjes die de rol speelden van ‘Playboy Bunny’s in de nu legendarische film Apocalypse Now geen flauw idee hadden van waar ze in terecht waren gekomen.”
Toen die meisjes arriveerden in Pagsanjan, in de Filippijnse jungle, was het eerste wat ze vroegen wie er een haarborstel had en wie de make-up deed.
Twee waren echte Playmates, het andere meisje niet. Alle drie waren nog niet eerder buiten de US geweest.
Een van die bunnies deed een beetje aan seksuele exploratie en ze ging mee met een van de crewleden naar zijn hotelkamer
Die jongen was helemaal verliefd en had romantisch tientallen kaarsjes rondom in zijn kamer gezet. Uiteindelijk vloog een van de gordijnen in de brand en brak bij haar paniek uit.
Ze ging de gang op om de andere crewleden te waarschuwen, ‘bangde’ op hun deur en wanneer ze de deur openden, deed ze haar de badjas open en schreeuwde, vuur!!
Aan het woord is fotograaf Chas Gerretsen, inmiddels 80 jaar en even terug in zijn geboortestad Groningen. Chas is de veramerikanisering van Charles Arthur zijn oorspronkelijke Hollandse voornamen.
Michael Klinkhamer ontmoette de fotograaf en sprak met hem over de legendarische film en de beruchte Playboy scene, en zijn iconische foto’s van Cynthia Wood als Playmate in Apocalypse Now.
Krokodillenjager in Australië en oorlog correspondent in Vietnam.
Chas Gerretsen is misschien wel een van de allereerste ‘backpackers’; die in 1961 het saaie en koude Nederland de rug toekeerde om zijn jeugd dromen die hij had opgedaan in de bioscoop om te zetten in daden.
Als kind had hij veel cowboyfilms gezien, oorlogsfilms, wilde tijgerjagers in Afrika films, ‘Tarzan van de Apen’, en nam zich al jong voor om zelf op avontuur te gaan.
Er was al snel geen houden meer aan voor de jonge Chas in het benauwende Groningen.
Zijn Autobiografie (Het wonderbaarlijke en Vreemde Leven van Chas Gerretsen) leest vervolgens als een spannend jongensboek en zijn foto’s van Marlon Brando, Martin Sheen en vele andere Hollywood A-sterren, maar ook van de oorlog in Chili, Cambodja en andere conflicten van over de hele wereld zijn nu wereldberoemd.
Toch roept zijn naam ‘Chas Gerretsen’ bij de meeste mensen niet gelijk een connectie op bij beroemdheden uit Hollywood of bij de film ‘Apocalypse Now’.
Na zijn eerste avonturen in Australië als krokodillenjager en in Amerika als cowboy reisde hij af naar Zuidoost Azië Waar hij al spoedig ontdekte dat als hij de oorlog van dichtbij wilde zien, dat kon als journalist. Hij kreeg een baan als geluidsman voor United Press International Televisienieuws, toen als cameraman en daarna als freelance oorlogsfotograaf. Hij versloeg de oorlog in Vietnam van 1968 tot eind 1969 en in Cambodia van 1970 tot 1972.
In 1973 won hij als de enige Nederlander ooit de Robert Capa Award voor zijn foto’s van de 1973 Chilean Coup d’ état.
In 1975 vestigde hij zich in Hollywood.
In Hollywood zou hij deze ervaring in Vietnam hem een baan opleveren als fotograaf om voor niet minder dan regisseur Francis Ford Coppola de set foto’s te maken tijdens het filmen van zijn megaproject Apocalypse Now in 1975.
“Ik geloof niet dat Coppola mij persoonlijk echt mocht, maar we hadden een paar keer een bijzondere ontmoeting op de filmset in de Filipijnen.”
De morgen van de eerste dag dat ik op de set was, liep Francis op me af en zei,”Ik heb vannacht van jou gedroomd.”
“Dat ik van de 30ste verdieping van een wolkenkrabber hing aan jouw camera riem.” “Hij draaide zich om en liep vervolgens weg.”
Chas werkte verder nauw samen met Coppola in de creatie van de rol die acteur Dennis Hopper zou gaan spelen als de krankzinnige fotojournalist.
Die beroemde fotojournalist ‘look’ van Dennis Hopper als fotograaf, behangen met Nikon camera’s kwam tot stand met de kennis en ervaring van Chas uit Vietnam. Die daarvoor wel drie van zijn eigen Nikon camera’s moest afstaan aan Hopper.
Ter compensatie voor de camera’s en om zelf foto’s te kunnen blijven maken moest Chas maar naar Hong Kong vliegen en nieuwe kopen.
Ook moest hij zijn Rolex submariner horloge afstaan, omdat Marlon Brando ook een Rolex had en als hij die zou verliezen er een reserve horloge klaar stond.
Maar toen Brando op het set verscheen droeg hij toch een ander model horloge.
‘Playboy Bunny Apocalypse Now’
Het idee om ontzettend mooie, sexy vrouwen naar een oorlogsgebied te transporteren om duizenden hongerige mannen te vermaken die de volgende dag misschien wel gedood zouden worden in de strijd, klinkt nu in onze ‘me too movement periode’ misschien te bizar.
Toch gebeurde dit heel vaak tijdens de Tweede Wereldoorlog, en zo ook tijdens de Amerikaanse-Vietnam Oorlog tussen 1965 en 1975.
Playboy magazine raakte daarbij begin jaren ‘60 op een heel eigen manier betrokken bij de Vietnam oorlog en stuurde ‘ Playmate Augustus 1964 Jo Collins op tournee naar Vietnam om hoogstpersoonlijk een ‘lifetime’ abonnement op Playboy te overhandigen.
Een peloton soldaten had $150 ingezameld om iedere maand een ‘Pet of the month’ aan de muur van hun barak in de jungle te kunnen spijkeren.
De Playboy reclameslogan van toen was toen dat in iedere stad of dorp waar een Playboy club was gevestigd een echte ‘Bunny’ het eerste exemplaar van een ‘lifetime’ abonnement persoonlijk zou komen brengen.
Zo ook dus in Vietnam. Een geweldig publicitair moment voor Playboy en uitgever Hugh Hefner, en zijn playmate Jo Collins, die overigens eerst niet wist waar Vietnam lag, om zo hun Amerikaanse patriottistische plicht te voldoen.
Cynthia Wood was de Playmate van de Maand in de uitgave van “Playboy” van februari 1973.
In 1974 werd ze uitgeroepen tot Playmate van het Jaar.
En daar is ze dan!
Gefotografeerd door Chas Gerretsen tegen een inktzwarte achtergrond, een papieren pop die tot leven komt. De Playmate of the Year, de pin-up fantasie van iedere jongen met zweterige handen die droomt van Amerikaanse avonturisme, van ‘Cowboys and Indians’.
Hier is de inhoud van Coppola’s film verbonden met de presentatie van de Playmate ‘Cowgirl’, Cyndi Wood!
We zien Cindy Wood op de meest mysterieuze en glamour achtige foto van de Playboy Apocalypse scène van achteren gefotografeerd, haar strakke billen gevangen in een blauw fluwelen broekje, om haar getailleerde heupen hangt een cowboy wit leren holster met daaraan twee ‘six shooter’ pistolen klaar om getrokken te worden. ‘Pang, Pang, Pang!
Ze staat mysterieus in tegenlicht gevangen in de startpositie om met haar strakke heupen wiegend en ritmisch dansend een menigte van honderden uitzinnige opgewonden soldaten volledig gek te maken.
Fotograaf Chas staat op dat moment precies goed en schiet de schitterende serie foto’s met zijn Nikon camera op Kodachrome film.
Volgens Francis Ford Coppola waren er drie vaste onderdelen in iedere film noodzakelijk: Politiek, Geweld en Sex.
Cindy Woods vertelde later; “Die dans show stelde voor mij niets voor, maar we schoten zestien uur achter elkaar en moesten het steeds opnieuw doen.” Ze moesten vanuit verschillende hoeken filmen, en het publiek, en ze deden dit en dat.
Ik zakte van uitputting op het podium in elkaar. Ik ben nog nooit in mijn leven zo moe geweest. Ze brachten een dokter langs en hij gaf me een paar B12-injecties. “Dat was nogal intens.”
The Horror!
‘Apocalypse Now’ probeert ons vermogen tot horror bloot te leggen, op elk mogelijk niveau, maar – zoals Coppola grif toegeeft – het kan nooit alleen maar een anti-oorlogsfilm zijn.
De helikopter met het beroemde Playboy logo komt uit de nachtelijke hemel vallen, spektakel in overvloed. Het is dus geen toeval dat de Bunnies per chopper binnenkomen, zo verleidelijk en opruiend als een krat napalm.
De Playboy bunny scene zoals die begint met het optreden van de Bunny’s is onderdeel van de totale oorlogshow.
Voor Chas Gerretsen was Apocalypse een indringend avontuur van 6 maanden in de Filipijnen van juli tot december 1976.
“Eigenlijk wilde ik niet eens echt fotograaf zijn, maar omdat ik constant op reis was wilde ik het thuisfront laten mee laten leven met wat ik allemaal zag en allemaal meemaakte.”
Dat laatste is goed gelukt.
Van de dorre woestijnen in Australië en Amerika tot de jungle van Cambodja, het geweld in Chili tot de glitter en glans van Hollywood.
Een leven dat leest als een jongensboek met scènes in alle uithoeken van de wereld. Altijd als toeschouwer, om van buiten naar binnen te kijken en dan weer verder te trekken.
Lees en bekijk hier meer over Chas en zijn foto expositie in Forum Groningen
Apocalypse Now: The Lost Photo Archive
Het wonderbaarlijke en vreemde leven van Chas Gerretsen
In de hoofdrol Chas Gerretsen
The Photo Archive – 1973/74
